مراسم قربانی در ادیان ابراهیمی و بازتاب گوشه هایی از آن در اشعار شاعران قرن شش و هفت

قربانی کردن از آفرینش حضرت آدم(ع) تا کنون، به مثابه ی یک وظیفه ی دینی یا عرفی در بین اقوام و ملل مختلف وجود داشته است.آئین قربانی درادیان ابراهیمی(یهودی، مسیحی، اسلام) نیز ریشه ای بس کهن دارد که به شیوه ی خاص خود و باتفاوت ها و شباهت هایی بر گزار می شود. در گذشته مراسم عید قربان از جمله مناسبت های جشن و خوشگذرانی در دربار شاهان محسوب می شد که فرصت خوبی برای هنر نمایی و مضمون آفرینی شاعران بود.شاعران درباری و غیر درباری این فرصت را برای به تصویر کشیدن مفاهیم و رویدادهای پیرامون قربانی غنیمت شمرده و نکاتی از آن را در اشعار خود بیان کرده اند. با وجود این، هیچ پژوهشی در رابطه با بازتاب آئین قربانی در اشعار شاعران صورت نگرفته است. نوشتار حاضرضمن پرداختن به مراسم قربانی در ادیان ابراهیمی و تبیین وجوه اختلاف و اشتراک آن ها، بازتاب گوشه هایی از این مراسم را در اشعار شاعران قرن ششم و هفتم هجری مورد تحقیق قرار داده و به بررسی کاربرد آرایه های ادبی و صنایع در این اشعار، پرداخته است. همچنین این پژوهش در پی مشخص کردن میزان و نوع تأثیری است که این اشعار از قربانی کردن و مفاهیم مرتبط با آن،پذیرفته اند.قربانی کردن فرزند توسط حضرت ابراهیم(ع)،فنای فی الله، نابودی دشمنان،خلق تعابیر جدید با قربانی کردن چشم بد و صور فلکی از جمله ی مطالبی است که شاعران اشتیاق بیشتری برای پرداختن به آن ها از خود نشان داده اند و در پرداختن به این موضوع تشبیه، تلمیح، جناس، مراعات النظیر و تکراررا بیش از سایر صناعات ادبی به کار برده اند.در این اشعار هر چه ازاوایل قرن ششم به سمت اواخر قرن هفتم پیش می رویم کاربرد قربانی درمفهوم اصطلاحی بیش از کاربرد آن در معنی لغوی و مفهوم آئینی، مشهود است.